Mimo wprowadzania przez producentów i ustawodawców coraz skuteczniejszych metod na ograniczenie kradzieży samochodów, to dalej nikt nie jest bezpieczny. Na ryzyko kradzieży pojazdów szczególnie eksponowane są wypożyczalnie. Dla wypożyczalni kłopotliwe są również agresywne i nieodpowiedzialne zachowania klientów. O wypożyczone auto, kierowcy dbają co do zasady mniej. W konsekwencji bardziej prawdopodobne są stłuczki i wypadki z udziałem najemcy. W tym kontekście należy pamiętać, że posiadanie i sprawność pojazdów są najważniejszymi składowymi zarobku wszystkich wypożyczalni.
Ograniczone możliwości zabezpieczenia się przed kradzieżą i kolizjami sprawiają, że wypożyczalnie powinny znać skuteczne sposoby na ochronę pojazdów. Praktycy gospodarczy i ubezpieczeniowi związani z wypożyczalniami pojazdów wyróżniają cztery podstawowe metody:
Skuteczna weryfikacja najemcy przed wydaniem samochodu
Zapewne wszyscy się zgodzą, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Podobną maksymę mogą stosować wypożyczalnie samochodu. Bardziej bezpiecznym rozwiązaniem jest zapobieganie kradzieży, przez weryfikację najemcy, niż działanie po nastąpieniu szkody.
Weryfikacja tożsamości przez przelew bankowy
Spora część kradzieży samochodów z wypożyczalni odbywa się na tzw. dokument kolekcjonerski. Dokument taki bez problemu można zamówić przez internet. Jedną z najprostszych metod na odsianie nieuczicywch najemców, którzy posługują się nieprawdziwą tożsamością, jest przyjęcie płatności od klienta przelewem. Do przelewu system bankowy automatycznie dopisuje dane płatnika – imię, nazwisko, adres zamieszkania właściciela konta bankowego. Zakładamy, że założenie konta bankowego posługując się fałszywym dokumentem tożsamości jest niemożliwe. Niestety tym sposobem nie sprawdzimy numeru PESEL, a dodatkowo najemca musi zlecić przelew z konta bankowego zarejestrowanego na siebie.
Dokładna weryfikacja dokumentów tożsamości
Sposobem, który zwiększa szansę na wykrycie sfałoszwanych dokumentów jest dokładne sprawdzenie elementów zabezpieczających. Większość dokumentów ma hologramy, które pojawiają się, gdy patrzymy na dokument pod odpowiednim kątem.
Wzory dokumentów ze wszystkich państw europejskich oraz elementy zabezpieczające możesz sprawdzić w systemie „PRADO – Publiczny rejestr on-line autentycznych dokumentów tożsamości i dokumentów podróży„
Sprawdzenie dowodu osobistego i prawa jazdy na gov.pl
Podstawową metodą weryfikacji najemców są dwa narzędzia, które udostępnia sam Serwis Rzeczypospolitej Polskiej – gov.pl. Pierwsze z nich pozwala na sprawdzenie, czy dowód osobisty jest ważny (tym samym czy najemca może się nim posługiwać). Niestety każdorazowe sprawdzenie wymaga zalogowania przez login.gov.pl – a więc przez Profil Zaufany, e-dowód lub bankowość internetową. Zdecydowanie polecamy założenie Profilu Zaufanego i logowanie loginem oraz hasłem, niż logowanie przez bankowość. Banki wymagają kilkukrotnego zalogowania, zanim potwierdzą naszą tożsamość, co nawet przy kilku klientach tygodniowo może być strasznie męczące.
Dowód osobisty sprawdzisz na podstronie „Sprawdź, czy dowód osobisty jest unieważniony lub zawieszony„
Dodatkowym narzędziem, już nieco prostszym jest narzędzie do sprawdzenia uprawnień kierowcy. System nie wymaga logowania. Wystarczy wpisać imię, nazwisko oraz numer blankietu prawa jazdy. Należy zwrócić uwagę, że numer blankietu prawa jazdy, to nie numer prawa jazdy!
Numer blankietu prawa jazdy znajdziesz tutaj:
Uprawnienia kierowcy sprawdzisz na podstronie „Sprawdź uprawnienia kierowcy”
Grupy i firmy zajmujące się weryfikacją
W branży istnieją społeczności zreszające właścicieli wypożyczalni – zarówno lokalne, jak i ogólnopolskie. Zazwyczaj grupy takie funkcjonują na Facebooku lub WhatsApp. Prawdopodobnie najkrótszą drogą, aby dołączyć do takiej grupy, jest poproszenie zaprzyjaźnionej, innej wypożyczalni o dodanie. Należy pamiętać, że udostępnianie danych klientów bez ich zgody jest niezgodne z prawem. Grupy na Facebooku są więc bardzo słabym pomysłem – przynajmniej teoretycznie.
Innym sposobem weryfikacji, bazującym na współpracy i społeczności, jest wykupienie „abonamentu” u firmy specjalizującej się w weryfikacji najemców. Dzięki współpracy z wieloma wypożyczalniami, firma taka ma wiedzę o klientach, którzy np. nagminnie uszkadzają samochody lub kradną czy przywłaszczają je. Koszt rocznego abonamentu z limitem 1000 weryfikacji wynosi około 800 zł. Wypożyczalnia może złożyć zapytanie z imieniem i nazwiskiem klienta, na które do 20 minut otrzyma odpowiedź firmy weryfikującej z oceną oraz ewentualną historią incydentów (np. jeżeli inna wypożyczalnia zgłosiła uszkodzenie samochodu czy problemy z płatnością).
Ogólnodostępne bazy dłużników
Równie pomocne w ocenie najemcy mogą okazać się ogólnodostępne bazy dłużników. Nie chcemy rozwijać tego tematu, ze względu na bardzo różne sposoby działania takich rozwiązań. Najbardziej popularnymi są:
- KRD
- BIK
- InfoMonitor
- ERIF
Warto dodać, że zazwyczaj, aby sprawdzać klientów, należy wykupić dostęp do baz. Ciekawym źródłem informacji jest także portal dlugi.info, który pozwala na wyszukiwanie dłużników bez rejestracji i za darmo.
System GPS w każdym pojeździe
Dobrą metodą okazuje się również nawigacja satelitarna we flocie pojazdów. Mały nadajnik GPS jest co do zasady dyskretny i pozwala w każdej chwili zlokalizować gdzie znajduje się pojazd. Organy ścigania poinformowane o lokalizacji pojazdu szybko zareagują i odzyskają własność. Rozwiązanie skutecznie chroni więc przed kradzieżą i przywłaszczeniem.
System GPS nie uchroni naszych pojazdów przed stłuczką lub wypadkiem. Możliwe będzie wskazanie, że najemca na przykład przekroczył prędkość i z tej winy doprowadził do wypadku, ale sytuacja ta jest rzadka i stosunkowo trudna w domaganiu się swoich praw.
Co ważne, doświadczeni złodzieje bez kłopotu znajdą i wymontują nadajnik GPS. Jeśli wartość pojazdu jest bardzo wysoka, to działalność „profesjonalistów-złodziei’ może być dla nas bolesna. Nawet po uzyskaniu wiadomości o odłączeniu lub wyrwaniu nadajnika, nie będziemy w stanie zadziałać na czas. Pojazd będzie mógł się oddalać o nawet 100 kilometrów na godzinę od ostatniego uzyskanego sygnału. W takich przypadkach dużo skuteczniejsze są systemy radiowe, które są odporne na zagłuszenia. Firmy oferujące takie systemy często oferują także stały monitoring sygnału oraz pomoc w szukaniu pojazdu w razie potrzeby.
Ubezpieczenie typu rent a car
Ubezpieczenie nie tylko jest wymagane (w podstawowym zakresie), ale jest najstarszą metodą zabezpieczenia się przed kradzieżą i uszkodzeniem pojazdu. Należy jednak wczytać się porządnie w zapisy umowy, poznać jej warunki i mieć pewność, że polisa chroni przed kradzieżą i dopuszcza możliwość wynajmu samochodu. Być może znajdzie się również ubezpieczyciel, który na czas naprawy zapewni auto zastępcze. Warto więc porównać oferty jak największej liczby ubezpieczalni.
Wartość odszkodowania jest jednak często ułamkiem wartości pojazdu a jego czas wypłacania może zaburzyć płynność finansową a nawet stabilność kapitałową wypożyczalni. Ubezpieczenie typu rent a car pozwala jedynie zabezpieczyć się po szkodzie a nie przed szkodą.
Kaucje
Pozyskana kaucja pozwala zabezpieczyć środki na poczet niewielkiej części szkód. Jednak zbyt wysoka kaucja jest kłopotliwa dla klientów a zbyt niska kaucja nie będzie mogła pokryć de facto żadnych szkód. Odpowiednia wysokość kaucji musi uwzględniać zarówno lokalizację geograficzną wypożyczalni, jak i wartość pojazdu.
Często stosowanymi kaucjami w segmencie premium są kwoty 5 000 lub 10 000 zł (w zależności od wartości samochodu). Kwoty takie pozwalają na pokrycie naprawy uszkodzonych felg lub zakup kompletu opon, które w szybkich samochodach bardzo łatwo uszkodzić. Do najczęstszych incydentów podczas wynajmu należą:
- uszkodzenie felg
- uszkodzenie bocznej ścianki opony
- nadmierne zużycie opon (np. podczas „palenia gumy”, gwałtownego hamowania, jazdy w poślizgu, szybkiego pokonywania zakrętów)
- zużycie klocków hamulcowych i/lub przegrzanie tarcz hamulcowych
- obtarcia zderzaków
Kaucja pozwala także pokryć koszty, gdy klient odmawia dopłaty za:
- przekroczony dozwolony limit kilometrów
- oddanie samochodu z niepełnym zbiornikiem paliwa
- oddanie brudnego samochodu
- porzucenie samochodu w przypadkowym miejscu
- holowanie
- nowy system poboru opłat e-toll
Depozyt może być zablokowany na karcie kredytowej, przyjęty w gotówce lub przelewem. Niektóre wypożyczalnie dają klientowi wybór – wynajem z kaucją po normalnej cenie lub bez kaucji 20% drożej.
Co robić?
Jako wypożyczający pojazdy zawsze musimy wiedzieć, że nawet możliwość zbadania najemcy pod wariografem czy wejścia w jego świadomość, nie uchroni nas w pełni przed kradzieżą naszego pojazdu lub stłuczką. Ryzyko związane z branżą można minimalizować, ale nie można całkowicie usunąć. W zabezpieczeniu samochodów wartościowym może okazać się stosowanie kilku z metod.
